دو سه روز پیش بود که بچه های سبو ویدیو ی "برای ریاضی یک چه کار کنیم ؟" رو اماده کردن و تو تلگرام پخشش کردن . من یکی از افرادی بودم که باهام مصاحبه شده بود . شاید نظرات من نسبت به بقیه بچه هایی که ازشون مصاحبه گرفته شد یه کمی فرق داشته باشه ولی خیلی چیزا گفتم و دوست داشتم که پخش بشه و پخشش نکردن .
و وقتی دلیل رو پرسیدم گفتن که : بخاطر این پخش نکردیم که " بچه ها بایاس میشن !!!"
به نظر من این حرف کلا بی منطقه . (همینقدر تند و صریح انتقاد میکنم ) اینکه من بیام در باره ی یه سری واقعیت ها صحبت کنم بایاس نیست . مثل این میمونه به بچه ای که میخواد بیاد شریف نگیم دانشگاه شریف فشار زیاده چون ممکنه "بایاس" بشه . یا مثلا کسی که میخواد بره برق شریف بهش نگیم از حجم تمرین ها و لود درس ها چون ممکنه ذهن اون فرد رو بایاس کنه :neutral_face:.
به نظر من این "وظیفه" ماست که واقعیت ها و تجربه هامون رو به بقیه اطلاع بدیم تا اون ها اشتباهات ما رو مرتکب نشن یا ضربه هایی که ما خوردیم رو نخورن .
شاید الان نگم واسه ریاضی ۱ چیکار کنیم چون احتمالا شمایی که داری این متنو میخونی پاس کردی و خودت تجربه کردی(اگرم پاس نکردی خوب بخون تا فضا رو متوجه بشی ) ولی حرفم چیز دیگس .
ریاضیات همونقدر که با منطق ارتباط داره با "خلاقیت" شما هم درارتباطه . یه ریاضی دان خوب یا یه مساله حل کن خوب احتمالا ادم خلاقی هست چون تونسته چیزایی بوجود بیاره یا مساله ها رو از روشی حل کنه که قبلا وجود نداشته و این زیباست .
ولی این قضیه توی درس های ریاضی ۱ و ۲ ( حتی خیلی درس های دانشکده های دیگه ) صدق نمیکنه .
اینطور بگم که در دانشگاه شریف توی اون درسا هیچ ارزشی برای خلاقیت شما قایل نیستن . اونا به کسایی نمره میدن که راه های کذایی اون تی ای رو حفظ کرده باشن یا موقع اثبات نویسی ادبیاتشون مثل استاد باشه ولا غیر . هیچ وقت فراموش نمیکنم که برای پایانترم ریاضی یک خودم نشستم همه تمرین ها رو حل کردم (به غیر از چن مورد معدود که خیلی سخت بود) و وقتی تمرین ها تموم شد احساس خوشحالی و رضایت زیادی داشتم چون "خودم" حل کرده بودم و به راه حل های تی ای رو یه نگاه سطحی انداخته بودم که ببینم چی نوشته و "ابدا" هیچ کدوم از اون راه های تی ای ها رو حفظ نکردم . روز امتحان که شد ۸۰ درصد سوالا از تمرینا بود و جالبه که چن موردشماز اون تمرینایی بود که نتونسته بودم حل کنم .اون سوالایی که بلد بودم رو نوشتم و تقریبا ما بقی وقت امتحانم رو گذاشتم روی اون سوالا که بلد نبودم و بالاخره با یه روشی حلشون کردم طوری که وقت نشد روی سوال اخر فک کنم و صرفا یه سری بدیهیجات براش نوشتم که یه نمره ای ازش بگیرم .
بعد امتحان همچنان اون حس رضایته با من بود حتی بیشترم شده بود چون اون سوالایی که نتونسته بودم حل کنم رو هم حل کردم .و یه سوال حل نکردن هم اونقدر نمرش زیاد نبود .
وقتی نمره ها اومد من اگر اشتباه نکنم غیر از یکی دو سوال اول از بقیه کمتر از ۱/۳ نمرش رو گرفتم و اینکه برای چی نمره کم کردن خدامیدونه!
همون طور هم که هممون میدونیم اعتراض هم فایده ای نداره .
یادمه خیلی ها بودن که راه حل های تی ای رو حفظ کرده بودن و رفتن سر امتحان و نمره ی خیلی خوبی هم گرفتن دریغ از اینکه خودشون یه سوالی رو حل کرده باشن(قصد من پایین اوردن کار اونها نیست ).
من برام سواله که اگه قراره اینطوری نمره دهی بشه چرا یه دانشجو دکترای ریاضی میزارن اونجا که این تصحیح بشه ، خوب یه نفر از تو خیابون رندوم پیدا کنن بگن اقا اگه طرف راه حلش مثل این کلید بود نمره بده ، نبود ، نده .
دوست داشتم اینا رو بگم به دو دلیل:
۱_ اون کسایی که نمره براشون مهه و واقعا میخوان نمره بالایی از این درس بگیرن بدونن که روش نمره اوردن تو این درسا همون حفظ کردنه و اینکه خودتون حل کنید هم بد نیست ( حیف که اسم درس ریاضیه ) و یه ورودی که تجربه نداره حرف منو نمیفهمه تا وقتی که نمره ها بیاد . و گفتن این جمله که " ورودی عزیز از خودت ایده نزن" (چون ممکنه ذهن لطیفش !! نسبت به این دانشگاه بی رحم ! بدبین بشه 🙄🙄و ناامید بشه) این بایاس نیست !
۲_خیلی از ماها تو شرایطی قرار میگیریم که باید به حرف ادم هایی گوش بدیم که حرفاشون مثل عرف نیست یا حداقل اون چیزی نیست که ما انتظار داریم . (به عنوان یه فرد سطح بالاتر)
این مواجهه میتونه بحث تصحیح یه امتحان باشه ، اعتراض یه دانشجو به یه استاد باشه ، نظر یه فردی از بیرون به شمایی که داخل یه جایی هستین باشه ، فیدبک عضو یه تیم به تیم لیدر باشه و ...
تو این موارد یه لحظه وایستیم و این احتمال رو بدیم که شاید اون فرد داره درست میگه و به این فکر کنیم ما با نادیده گرفتنش داریم چیکار میکنیم ؟
عذرخواهی میکنم اگه خیلی طولانی شد . مدت ها بود که این قضیه تو دلم مونده بود و الان یه فرصتی شد که اونو با بقیه در میون بزارم .
ممنونم که تا اینجا حرفامو خوندین و دنبال کردین
(محمدسپهر پورقناد)